ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಮಾರಿಯೋ ಮೊಲಿನಾ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬ : ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಚರಿಸಿದ ಗೂಗಲ್ ಡೂಡಲ್

ನವದೆಹಲಿ : ಮಾರ್ಚ್ 19, 2023 ರ ಗೂಗಲ್ ಡೂಡಲ್ ಅನ್ನು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮಾರಿಯೋ ಮೊಲಿನಾ (Google Doodle Mario Molina) ಅವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಮೇಲಿನ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮಾರ್ಚ್ 19, 2023 ಮೊಲಿನಾ ಅವರ 80 ನೇ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಗೂಗಲ್‌ ಡೂಡಲ್‌ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಓಝೋನ್‌ನ ಆಣ್ವಿಕ ರೂಪವಾದ O3 ಅನ್ನು ‘GOOGLE’ ನ ‘Os’ ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುವ ಡೂಡಲ್ ಮೂಲಕ Google ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ‘O’ ಅನ್ನು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಸೂರ್ಯನ ಹಾನಿಕಾರಕ ನೇರಳಾತೀತ ವಿಕಿರಣದಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಡೂಡಲ್ ಓಝೋನ್ ಪದರದಲ್ಲಿನ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಸಹ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಓಝೋನ್ ರಂಧ್ರದ ರಚನೆಗೆ ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳು (CFC ಗಳು) ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿವೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹವಾನಿಯಂತ್ರಣಗಳು ಮತ್ತು ಏರೋಸಾಲ್ ಸ್ಪ್ರೇಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಲೋರೊಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.

ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಮೇಲೆ ಮೊಲಿನಾ ಅವರ ಕೆಲಸದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರ :
ಓಝೋನ್ ಪದರದ ವಿಘಟನೆಯ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಮೋಲಿನಾ ಅವರು 1995 ರ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಇತರ ಇಬ್ಬರು ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ಡಚ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಪಾಲ್ ಜೆ ಕ್ರುಟ್ಜೆನ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಎಫ್ ಶೆರ್ವುಡ್ ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೊಲಿನಾ ಅವರಿಗೆ 1995 ರ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ “ವಾತಾವರಣದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಓಝೋನ್ ರಚನೆ ಮತ್ತು ವಿಭಜನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ” ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಓಝೋನೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಸರಿಸುಮಾರು 15 ಮತ್ತು 35 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಮೇಲಿನ ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಓಝೋನ್ ಅಣುಗಳ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಓಝೋನ್ ಪದರವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸೌರ ವಿಕಿರಣದಿಂದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೇರಳಾತೀತ ಕಿರಣಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ, ಇರ್ವಿನ್, ಮೊಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಕ್ಲೋರೊಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್ ಅನಿಲಗಳು ವಾಯುಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿ, ನೇರಳಾತೀತ ವಿಕಿರಣವು ಅವುಗಳನ್ನು ಕ್ಲೋರಿನ್, ಫ್ಲೋರಿನ್ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಘಟಕ ಅಂಶಗಳಾಗಿ ಒಡೆಯುತ್ತದೆ. ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಾನಿಕಾ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಪರಮಾಣು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯವಾಗುವ ಮೊದಲು ಸುಮಾರು 100,000 ಓಝೋನ್ ಅಣುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಅನಿಲಗಳು ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಸವಕಳಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಮೊಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. 1930 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ರೆಫ್ರಿಜರೆಂಟ್‌ಗಳಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾದ ಬಣ್ಣರಹಿತ, ವಾಸನೆಯಿಲ್ಲದ, ದಹಿಸಲಾಗದ, ನಾಶವಾಗದ ಅನಿಲಗಳು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ವಿಷತ್ವದ ದ್ರವಗಳು ಓಝೋನ್ ಪದರವನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಾನಿಗೊಳಿಸಿದವು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಆಗಿದೆ. ಅವರು ಇದನ್ನು “CFC-ಓಝೋನ್ ಡಿಪ್ಲೀಶನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ” ಎಂದು ಕರೆದರು.

ಸಂಶೋಧಕರು ಕಡಿಮೆ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಕ್ಲೋರೊಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕಿದರು. ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಏನೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕ್ಲೋರೊಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೌರ ವಿಕಿರಣದಿಂದ ನಾಶವಾಗಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳ ನಾಶದ ಪರಿಣಾಮಗಳೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುವಾಗ, ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳ ವಿಭಜನೆಯಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಪರಮಾಣುಗಳು ಓಝೋನ್ ಅನ್ನು ವೇಗವರ್ಧಕವಾಗಿ ನಾಶಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಮೋಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಓಝೋನ್ ಪದರದ ವಿಭಜನೆಯಲ್ಲಿ ವೇಗವರ್ಧಕವಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಕ್ರುಟ್ಜೆನ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು.

ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಕ್ಲೋರೊಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್‌ಗಳ ನಿರಂತರ ಬಿಡುಗಡೆಯು ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಗಮನಾರ್ಹ ಸವಕಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೊಲಿನಾ ಅರಿತುಕೊಂಡರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಬರ್ಕ್ಲಿಯಿಂದ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಜಾನ್ಸ್ಟನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. ಅವರು ವಾಯುಮಂಡಲದ ಓಝೋನ್ ಪದರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಸೂಪರ್ಸಾನಿಕ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ (SST) ವಿಮಾನದಿಂದ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಪ್ರಭಾವದ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದರು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗಾಗಿ ಯೋಜಿಸಲಾದ ಅಮೋನಿಯಂ ಪರ್ಕ್ಲೋರೇಟ್ ಇಂಧನದಿಂದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿನ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅಯಾನುಗಳ ವೇಗವರ್ಧಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇತರ ಇಬ್ಬರು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯ ತೀರ್ಮಾನಗಳಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಜಾನ್‌ಸ್ಟನ್ ಮೊಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್‌ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಜೂನ್ 28, 1974 ರಂದು, ಮೊಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನೇಚರ್ ಜರ್ನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದವು.

ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್ ಅನಿಲಗಳ ಪರಿಸರ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಕುರಿತು ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು. ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೋರೋಕಾರ್ಬನ್ ಅನಿಲಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲು 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದೆ. 1985 ರಲ್ಲಿ, ಓಝೋನ್ ರಂಧ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಓಝೋನ್ ಸವಕಳಿಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾದ ಮೇಲೆ ಜೋ ಫರ್ಮನ್, ಬ್ರಿಯಾನ್ ಗಾರ್ಡಿನರ್ ಮತ್ತು ಜೊನಾಥನ್ ಶಾಂಕ್ಲಿನ್ ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಮೊಲಿನಾ ಮತ್ತು ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಿದೆ.

ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವಾಯಿತು, ಇದು ಸುಮಾರು 100 ಓಝೋನ್-ಕ್ಷಯಗೊಳಿಸುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದುವರೆಗೆ ಮಾಡಿದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಪರಿಸರ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

1982 ರಿಂದ 1989 ರವರೆಗೆ, ಮೊಲಿನಾ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಟ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಲ್ಯಾಬೊರೇಟರಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. JPL ನಲ್ಲಿ, ಮೊಲಿನಾ, ಇತರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಧ್ರುವ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಂಜುಗಡ್ಡೆಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಲೋರಿನ್-ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದರು. ಕ್ಲೋರಿನ್ ಪೆರಾಕ್ಸೈಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವೇಗವರ್ಧಕ ಅನಿಲ ಹಂತದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮೊಲಿನಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : International Women’s Day 2023 : ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿ ವಿಶೇಷ ಗೂಗಲ್ ಡೂಡಲ್

1989 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಜಾಗತಿಕ ವಾತಾವರಣದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಕುರಿತು ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಮೊಲಿನಾ 2004 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಯಾನ್ ಡಿಯಾಗೋದ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದರು. 2013 ರಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗೆ ಯುಎಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಪದಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಮಾರಿಯೋ ಮೊಲಿನಾ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7, 2020 ರಂದು ಅವರು ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

Google Doodle Mario Molina : Nobel Laureate Mario Molina’s Birthday : A specially celebrated Google Doodle